Bao bì là sản phẩm ứng dụng rất phổ biến và hầu như có mặt trong các lĩnh vực hàng hóa. Tuy nhiên, bao bì xuất hiện như thế nào và phát triển ra sao thì nhiều người Việt Nam vẫn chưa nắm rõ. Hãy cùng BMP Group tìm hiểu chi tiết lịch sử bao bì và mối tương quan với sản phẩm hàng hóa.
Lịch sử ra đời và phát triển của bao bì
Bao bì là khái niệm được hình thành từ lịch sử cổ đại, khi đó con người đã biết sử dụng lá chuối, vỏ cây hoặc da thú…để chứa đựng thực phẩm để đi săn bắn, hái lượm…Những làng xóm đầu tiên dùng giỏ và bao đan từ các loại cây mềm, hòm gỗ và sọt gỗ, đồ gốm và da thú. Các công cụ đóng gói phát triển theo thời gian, giúp con người có thể bảo quản hạt giống và thực phẩm qua mùa đông.
Hơn 1500 năm TCN, con người đã chế tạo ra lọ thủy tinh để chứa chất lỏng. Lịch sử phát triển của ngành bao bì để đóng gói cũng thăng trầm theo thời gian. Việc tạo ra bao bì để đóng gói cho sản phẩm là một bước phát triển lớn trong việc bảo quản sản phẩm. Nó giúp các hàng hóa giữ lâu hơn và an toàn hơn, vận chuyển dễ dàng hơn. Ngành bao bì liên tục được phát triển. Các loại nguyên vật liệu bao bì luôn được nghiên cứu, áp dụng công nghệ mới để sản xuất bao bì cũng được áp dụng rộng rãi nhằm đảm bảo cho sản phẩm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của sản xuất và trao đổi hàng hoá.
Sau đó khoảng 8000 năm trước ở Trung Quốc, đồ gốm sứ bắt đầu xuất hiện và được sử dụng để đựng chất lỏng hoặc rắn. Chúng là lựa chọn phù hợp và dễ làm với điều kiện kinh tế lúc bấy giờ. Bởi chúng không gây ô nhiễm, độc hại, ô nhiễm nên được ứng dụng rộng rãi.
Đến thời Trung cổ, người ta sáng tạo ra các loại thùng gỗ, chúng được sử dụng thể lưu trữ, bảo quản hành hóa tránh được ánh nắng, nhiệt độ, độ ẩm và có thể chứa đựng được khối lượng hàng hóa lớn, dễ vận chuyển nhưng lại không đựng được chất lỏng và sử dụng được lâu dài.
Một trong những sự kiện đánh dấu vượt bậc của lịch sử bao bì có thể nói đến đó là sự ra đời của chất liệu thủy tinh đã thay thế cho đồ gỗ và sứ. Bao bì thủy tinh đã xuất hiện ở Ai Cập từ 4000 – 6000 năm trước, với khả năng bảo quản sản phẩm một cách an toàn nhất. Nhưng vật liệu này lại khó tái chế, thu hồi và một phần tái sinh sẽ gây ô nhiễm môi trường nên dần bị hạn chế sử dụng. Hiện nay công nghệ ngày càng phát triển, chất liệu thủy tinh này được chế tác thành nhiều lại bao bì có tính thẩm mỹ cao, dễ sử dụng để trang trí nên nhiều người ưa chuộng.
Trải qua thêm 3000 năm, khi Trung Quốc phát minh ra bao bì giấy, chúng đã đánh dấu một bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực bao bì. Loại bao bì này có ưu điểm vượt trội hơn hẳn so với gốm, thủy tinh và đặc biệt nhất là có khả năng thu hồi, tái chế thuận tiện nên được các nước phát triển ứng dụng liên tục. Nhưng đây là sản phẩm chỉ đựng được các loại thực phẩm dạng rắn, còn dạng lỏng thì mãi đến thế kỷ 15 thì các loại gốm sứ ra đời làm đĩa, chai, lọ để đựng thực phẩm dạng lỏng. Hiện nay, công nghệ sản xuất bao bì giấy ngày càng được nâng cao và phát triển đáp ứng nhu cầu đa dạng cho người tiêu dùng. Ngày nay, có rất nhiều biến tấu của bao bì giấy thuở ban đầu như: bao bì giấy kraft tráng PE, bao bì giấy kraft kết hợp nhựa PP,… để tăng độ bền và khả năng chứa đựng.
Đến năm 1825 bao bì nhôm xuất hiện nhưng việc luyện nhôm tốn kém quá nhiều kinh phí, do đó việc ứng dụng cũng không được khả quan. Mãi về sau khi công nghệ này phát triển thì giá thành ổn hơn rất nhiều.
Vào giữa thế kỷ 19, các nhà khoa học đã phát hiện ra chất dẻo nhân tạo và tạo ra bao bì nhựa dẻo. Bắt đầu sự phát triển không ngừng nghỉ của bao bì nhựa. Năm 1920 bao bì giấy bóng kính ra đời và sau đó không lâu, túi nhựa được sử dụng đầu tiên năm 1933. Chúng có nhiều ưu điểm nổi bật như dễ sản xuất, bảo quản tốt, dễ dàng vận chuyển và tránh được sự va đập. Năm 1940 là sự xuất hiện của dòng bao bì nhựa đông lạnh ra đời. Năm 1952 aerosol xuất hiện. Năm 1960 các loại bao bì lon, hộp ra đời…ứng dụng cho các loại hàng hóa như nước giải khát, sữa,… Bao bì nhựa gần như bùng nổ và chiếm lĩnh thị trường thế giới.
Các hình thức phân loại đã hình thành trong lịch sử phát triển bao bì
Trong hoạt động kinh doanh, việc lựa chọn bao bì phù hợp với từng phương thức hoạt động của thị trường là vô cùng quan trọng, nó ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả hoạt động kinh doanh. Nếu bao bì không đáp ứng được yêu cầu của người tiêu dùng thì sản phẩm dù tốt đến đâu cũng không thể bán chạy. Mặt khác, áp lực về bảo vệ môi trường cũng đã mang lại những vấn đề cấp bách đối với việc tái chế chất thải bao bì. Bao bì tốt sẽ đi đôi với sản phẩm tốt. Theo nghĩa rộng, chất lượng sản phẩm là hiện thân của sự thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của người tiêu dùng và xã hội. Bao bì không chỉ liên quan đến hàng hóa mà còn liên quan đến các vấn đề môi trường. Do đó, trong tất cả các dự án kinh doanh, cần phải biết chính xác loại bao bì được yêu cầu. Chọn loại bao bì phù hợp theo phân loại của loại bao bì. Từ các góc độ khác nhau và cho các mục đích khác nhau, bao bì có thể được phân chia theo các tiêu chuẩn khác nhau.
Trải qua quá trình phát triển và biến đổi thì lịch sử bao bì ngày càng phát triển với nhiều loại tương ứng với mục đích sử dụng khác nhau qua từng thời kỳ. Vì vậy, có thể phân loại bao bì ra những cách sau:
Phân loại theo tiêu thức công dụng
Bao bì được chia làm 2 loại:
- Bao bì vận chuyển: Đây là dạng bao bì có công dụng chính là bảo vệ nguyên vẹn số lượng cũng như chất lượng của hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển từ khâu sản xuất đến tay người tiêu dùng. Tùy vào từng loại bao bì mà nhà sản xuất có thể thu hồi hoặc cũng có thể tính ngay trong giá trị tiêu thụ của sản phẩm.
- Bao bì trong: Đây là dạng bao bì sử dụng để đóng gói trực tiếp sản phẩm. Với loại bao bì này thì sẽ tính được vào giá trị tiêu thụ của sản phẩm
Phân loại theo tính chất
Được chia làm hai loại là bao bì cứng và bao bì mềm.
- Bao bì cứng: Đây là dạng bao bì có tính chất cứng, có khả năng chịu tác động của cơ học rất tốt, tải trọng sản phẩm lớn và đảm bảo giữ được gần như nguyên vẹn sản phẩm trong quá trình vận chuyển, xếp dỡ.
- Bao bì mềm: Đây là loại bao bì sẽ bị biến dạng khi gặp tác động từ bên ngoài. Vì vậy, loại bao bì này thường dùng để đóng gói các loại mềm như bột, dạng hạt, ngũ cốc…để khi chịu tác động của bên ngoài cũng có thể biến đổi theo và tránh được hư hỏng của bao bì.
Phân loại theo số lần sử dụng
- Bao bì sử dụng 1 lần: Đây là loại bao bì chỉ được sử dụng một lần duy nhất trong quá trình vận chuyển cũng như tiêu thụ sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Vì vậy giá trị bao bì được tính luôn vào giá trị của sản phẩm.
- Bao bì sử dụng nhiều lần: Đây là loại bao bì được sử dụng để đóng gói bên ngoài và dễ dàng tái sử dụng. Nên loại bao bì này không tính vào giá trị sản phẩm.
Phân loại bao bì theo vật liệu chế tạo
Đây là cách phân loại quan trọng và phổ biến được nhiều nhà nghiên cứu, quản lý môi trường, nhà quản lý sản xuất, kinh doanh quan tâm. Theo phân loại này bao bì được gọi tên của các loại vật liệu chế tạo ra nó. Chúng bao gồm các nhóm:
- Bao bì gỗ: Bao bì gỗ có đặc điểm là dễ sản xuất và dễ sử dụng. Chúng có độ bền tương đối cao, khả năng thu hồi sử dụng lại và là vật liệu dễ khai thác. Nhưng loại bao bì gỗ này có trọng lượng tương đối nặng, chịu ẩm kém (dễ hút nước), dễ cháy, nhất là dễ bị phá hoại bởi các động vật gặm nhấm (mối, mọt, chuột…). Chúng thường ở dạng hòm, thùng chứa được đóng kín hoặc có các kẽ hở nhất định.
- Bao bì bằng kim loại: Bao bì bằng kim lại khắc phục được các nhược điểm của bao bì bằng gỗ nhưng chi phí nguyên vật liệu cao, trọng lượng của kim loại nặng. Vì vậy thường sử dụng cho các loại sản phẩm đặc biệt dễ cháy, nổ, dễ bay hơi, chất độc hại hay sản phẩm dạng lỏng. Ví dụ: xăng, dầu, oxy, hydro khí nén, thuốc trừ sâu… Loại này có khả năng sử dụng nhiều lần.
- Bao bì bằng giấy, carton và bìa: Hiện nay trên thị trường quốc tế và trong nước đây là loại bao bì khá phổ biến. Nó chiếm khoảng 70% các loại bao bì được sử dụng. Loại bao bì này có các tính chất nổi bật sau: Về vật lý học: chống ẩm (bền với nước), chịu sự va đập (có độ cứng cao) và chịu xé, chịu gấp. Về hoá học: chống được côn trùng, vi trùng, bền với hóa chất, bền với nhiệt (chịu nóng tốt), bắt lửa kém. Về sinh lý học: không mùi, không vị, không gây độc. Về tâm lý học: bề mặt phẳng, dễ in ấn trang trí, dễ sử dụng. Bao bì này có khả năng thu hồi vật liệu để tiếp tục quá trình sản xuất các loại bao bì khác.
- Bao bì bằng thuỷ tinh, đồ gốm: Thường dùng để đựng các sản phẩm dạng lỏng như dược phẩm, hoá chất, rượu bia, nước giải khát… loại này có đặc điểm không độc, không phản ứng với hàng hoá, có độ cứng nhất định. Tuy nhiên chúng rất dễ vỡ khi bị va chạm, rung xóc trong quá trình vận chuyển.
- Bao bì hàng dệt: Vật liệu chính là các loại sợi đay, gai, vải, sợi nylon. Đây là bao bì mềm, thường đựng các loại sản phẩm dạng hạt rời. Chúng có độ bền nhất định, dễ chất xếp nhưng cũng dễ bị côn trùng gặm nhấm và gây bụi bẩn.
- Bao bì bằng mây, nứa, tre đan: Đây là loại bao bì có nguồn vật liệu dồi dào, sản xuất đơn giản, tiện lợi trong sử dụng. Chúng thường để vận chuyển, chứa đựng sản phẩm rau quả và một số sản phẩm khác và thường ở các dạng giỏ, lẵng, thúng, rổ.
- Bao bì bằng các vật liệu nhân tạo: Chúng tổng hợp các loại vật liệu, như các bao bì được sản xuất từ chất liệu polime, cao su nhân tạo, bao bì nhựa cứng, màng chất dẻo… hoặc kết hợp nhiều loại vật liệu để sản xuất ra loại bao bì đảm bảo được yêu cầu trong bảo quản, vận chuyển sản phẩm.
Phân loại theo nguồn gốc của bao bì
- Bao bì các sản phẩm của doanh nghiệp sản xuất: Là loại bao bì dùng để bao bọc, gói sản phẩm trong khâu tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp.
- Bao bì hàng hoá của các doanh nghiệp thương mại: Đây là dạng bao bì chứa đựng hàng hoá chia lô, ghép đồng bộ và vận chuyển hàng hóa trong kinh doanh.
Ngoài các tiêu thức trên, có thể phân loại bao bì theo các tiêu thức khác như độ thấm nước, mức chất lượng, trọng lượng tương đối của bao bì, theo kiểu dáng hình học…
BMP Group – Hơn 15 năm khẳng định thương hiệu
Hiện nay, BMP Group là đơn vị tiên phong cung cấp dịch vụ thiết kế và in ấn bao bì dược phẩm. Chúng tôi hân hạnh là đối tác lâu dài của nhiều doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh dược phẩm. Là địa chỉ uy tín để khách hàng lựa chọn hợp tác lâu dài.
- BMP Group có hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất bao bì giấy, bao bì màng ghép phức hợp, túi siêu thị,..
- Đầu tư xây dựng và phát triển 2 hệ thống nhà máy sản xuất bao bì lớn tại miền nam. Đảm bảo sản phẩm cung cấp cho khách hàng được giao nhanh chóng, đủ số lượng và đảm bảo chất lượng.
- Xây dựng đội ngũ nhân viên tư vấn tận tâm, nhiệt tình, cùng thiết kế viên đầy sáng tạo, dày dặn kinh nghiệm. Sẵn sàng lắng nghe, góp ý và hỗ trợ khách hàng lựa chọn ra bản thiết kế bao bì ưng ý và đẹp mắt nhất.
- BMP Group đã thiết lập một quy trình sản xuất và lựa chọn nguyên liệu nghiêm ngặt. Mang đến cho khách hàng những sản phẩm gần gũi nhất, đẹp nhất và chất lượng nhất.
- BMP Group còn được khách hàng đánh giá cao nhờ đưa ra mức giá hợp lý. Nhiều ưu đãi hấp dẫn cho khách hàng đặt số lượng lớn.
Và như một lời khẳng định về chất lượng, BMP Group cũng đã đạt được nhiều chứng nhận quốc tế về sản xuất bao bì như:
- Năm 2011: Nhận chứng nhận ISO 9001 – 2008.
- Năm 2014 Nhận chứng nhận HACCP và GMP, chứng nhận an toàn thực phẩm.
- Năm 2017: Nhận chứng nhận ISO 9001 – 2015.
- Năm 2020 Nhận chứng nhận BRC issue 6.
- Năm 2021: Đạt chứng chỉ ISO 15378.
Hãy liên hệ ngay với BMP Group để được hỗ trợ tư vấn thiết kế bao bì phù hợp nhất cho doanh nghiệp cũng như hỗ trợ mức chi phí tốt nhất qua:
Địa chỉ email: cdd.bmp@bmppack.com
Hotline: (028)66.756.588
