Trong những năm qua, ngành bao bì được đánh giá là ngành sản xuất có triển vọng tăng trưởng lạc quan trong thời gian tới theo đánh giá từ nhiều ngành. Tuy nhiên, ngành này cũng đang đối mặt với nhiều thách thức, việc tìm ra giải pháp sẽ là một bài toán thú vị và cần thiết cho doanh nghiệp để bước ra khỏi những thách thức của công ty tại thị trường Việt Nam.
Tổng quan ngành bao bì tại Việt Nam
Ngành bao bì tại Việt Nam bắt đầu phát triển từ những năm 1990. Trong giai đoạn đầu, sản xuất bao bì chủ yếu tập trung vào sản xuất giấy và thùng carton, hoàn toàn mang tính tự phát. Tuy nhiên, đầu thế kỷ XXI, nền kinh tế thị trường phát triển cùng với sự xuất hiện của các doanh nghiệp có vốn đầu tư từ nước ngoài. Những điều này đã thúc đẩy ngành sản xuất bao bì Việt Nam phát triển mạnh mẽ.
Khi Việt Nam từng bước hội nhập quốc tế như xây dựng quan hệ thương mại tự do với thị trường hơn 600 triệu dân ASEAN; thiết lập quan hệ tốt đẹp với Liên minh Châu Âu, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Đức, Nga,… Những mối quan hệ đó đã thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam rất lớn, trong đó có ngành sản xuất bao bì. Khi nền kinh tế và đô thị hóa phát triển nhanh chóng, nhu cầu của người dùng cũng tăng lên. Ngày càng nhiều công ty nước ngoài chọn Việt Nam là điểm đến đầu tư, giúp thúc đẩy ngành bao bì càng có cơ hội phát triển.
Bên cạnh đó, sự gia nhập của các thương hiệu siêu thị lớn trong nước và ngoài nước cũng đang phát triển một cách hết sức mạnh mẽ, tạo cơ hội cho các nhà đầu tư vào các nhà máy sản xuất tại Việt Nam.
Bao bì đa dạng về chủng loại, mẫu mã và chất liệu bao bì cũng đa dạng. Vật liệu đóng gói ở Việt Nam chủ yếu là nhựa, carton, giấy, kim loại và thủy tinh. Theo thống kê, từ năm 2015 đến năm 2020, thực phẩm trẻ em tăng 76%, ngành thực phẩm đóng gói tăng 38%, thịt và thủy sản chế biến tăng 58%. Với nhu cầu ngày càng tăng cao, ngành bao bì phải cải tiến mẫu mã và cách bảo quản. Đó sẽ là cơ hội cũng như thách thức đối với ngành.
Những thách thức của công ty bao bì
Bên trên là những thông tin tổng quan về ngành bao bì của Việt Nam, chúng ta dễ dàng thấy rằng tiềm năng phát triển lớn lao của nó nhưng cũng gặp không ít những thách thức, khó khăn, trở ngại như:
Ảnh hưởng của đại dịch Covid-19
Nếu hỏi khó khăn lớn nhất của ngành bao bì Việt Nam trong những năm gần đây là gì thì câu trả lời chính là Đại dịch COVID-19. Dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến các kế hoạch, chỉ tiêu phát triển nền kinh tế-xã hội, làm gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM, vào năm 2020:
- Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ hơn 506.000 tỷ đồng, giảm 4.9% so với cùng kỳ năm ngoái.
- Có 2015 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể.
- Có 7257 doanh nghiệp bị tạm ngừng lao động.
Nhiều hoạt động sản xuất kinh doanh bị ngưng, trì trệ, nhiều ngành và lĩnh vực phải dừng hoạt động, thu gọn quy mô hoặc điều chỉnh mô hình hoạt động. Các mặt hàng tiêu dùng như: Rượu, bia, hàng tiêu dùng, dệt may, sắt, thép, ôtô có khả năng tiếp tục giảm. Mảng thị trường bị chững lại trong thời kỳ giãn cách xã hội vì dịch COVID-19, do sự hạn chế vận chuyển hàng hóa và xuất nhập khẩu. Tương tự, phân khúc sản xuất bao bì thủy tinh bị tổn thương khi các sản phẩm về mỹ phẩm và nước uống đóng chai thủy tinh cũng tiêu thụ chậm lại, một phần do nước uống đóng chai chuộng sử dụng bao bì chất liệu nhựa.
Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến bao bì
Bao bì là một yếu tố khá quan trọng đối với cuộc sống hàng ngày của hầu hết người dùng. Bao bì giúp hỗ trợ quyết định mua hàng trong các cửa hàng bán lẻ, siêu thị. Từ đó tạo ra hệ thống phân phối hiệu quả về chi phí cho các doanh nghiệp, giảm sự hỏng hóc của sản phẩm và lãng phí thực phẩm trong hệ thống, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho nhu cầu của người tiêu dùng.
Tầm quan trọng của bao bì đã trở nên rõ nét hơn trong những năm gần đây, với một lượng lớn người chia sẻ khoảnh khắc unbox sản phẩm trên các phương tiện truyền thông xã hội. Xu hướng gia tăng cho thấy bao bì có thể là một công cụ tiếp thị mạnh mẽ cho thương hiệu.
Theo Khảo sát do Vietnam Report thực hiện vào năm 2022, người dùng có xu hướng quan tâm đến chức năng kỹ thuật của bao bì khi mua và đặc biệt để ý đến thông tin về thành phần, hạn sử dụng và ngày sản xuất được in trên bao bì của sản phẩm. Hầu hết tất cả người dùng khi mua sản phẩm đều quan tâm đến thành phần, ngày sản xuất và hạn sử dụng được in trên bao bì để chắc chắn nó sử dụng thành phần tốt và sản phẩm vẫn còn trong hạn sử dụng.
Ngoài chức năng kỹ thuật, bao bì còn có khả năng tiếp thị sản phẩm cho các doanh nghiệp. Theo khảo sát người tiêu dùng của Vietnam Report, bao bì được in rõ nhãn mác là yếu tố được người tiêu dùng quan tâm nhất. Các doanh nghiệp phải nhận thức được rằng, họ cần gây ấn tượng với khách hàng không chỉ với một sản phẩm tốt, mà còn cả bao bì tốt hơn nữa. Chính vì vậy, ngành công nghiệp bao bì đang có rất nhiều tiềm năng tăng trưởng.
Mặc dù ngày càng nhiều doanh nghiệp hiểu rõ, đánh giá đúng hơn vai trò của bao bì trong nền kinh tế, nhưng sự phát triển của ngành bao bì tại Việt Nam còn khá nhiều hạn chế. Doanh nghiệp bao bì Việt hiện đang bị lấn át trong cuộc cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài mạnh về vốn đầu tư, công nghệ, năng lực quản trị và cả mối quan hệ với các đối tác lớn.
Suy thoái kinh tế toàn cầu hiện nay cũng là thách thức lớn, Châu Âu và Mỹ – hai thị trường xuất khẩu lớn của nước ta – đang có nguy cơ rơi vào tình trạng suy thoái từ đó cắt giảm nhập khẩu hàng hóa. Thêm nữa do đặc thù ngành bao bì là phải nhập khẩu 80% nguyên liệu đầu vào phụ thuộc rất nhiều vào các nước trên thế giới. Vậy nên khi một trong số những yếu tố trên thay đổi trên sẽ ảnh hưởng đến giá nguyên vật liệu, gây ra rủi ro rất lớn đối với doanh nghiệp bao bì khi chưa thể điều chỉnh giá bán ra tương ứng. Vì vậy, lợi nhuận có thể tăng trưởng thấp hơn so với doanh thu vào, và hầu hết các doanh nghiệp đều chịu áp lực phải tăng giá các yếu tố đầu vào. Phần lớn các doanh nghiệp cho rằng, áp lực này còn kéo dài tới cuối năm 2023.
Bên cạnh những vấn đề do tác động kéo dài từ đại dịch như: phân phối, logistics, sức mua giảm, làn sóng lây nhiễm Covid-19… thì vẫn còn những vấn đề đã xuất hiện từ trước đó mà ngành bao bì vẫn chưa giải quyết được như đã đề cập ở trên. Nếu doanh nghiệp bao bì Việt không nỗ lực cải thiện, rất có thể họ sẽ mất đi không chỉ thị phần trong nước, mà thị trường xuất khẩu cũng sẽ rơi vào tay nhà đầu tư nước ngoài.
Yêu cầu về công nghệ, nguyên liệu
Đáng nói nhất là sự cạnh tranh gay gắt của thị trường. Tại thị trường nước ta hiện nay, phần lớn các doanh nghiệp sản xuất bao bì trong nước là doanh nghiệp vừa và nhỏ, quy mô gia đình, vẫn đang có phần thất thế so với các doanh nghiệp lớn hoặc có vốn đầu tư nước ngoài, nên cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Một trong những thách thức lớn tiếp theo, chính là công nghệ, máy móc của các doanh nghiệp trong nước chưa được đầu tư cao, dây chuyền sản xuất chưa hiện đại. Đây là thực trạng chung của các công ty đang đối mặt với khó khăn cả về nguyên liệu cũng như công nghệ.
Hầu hết doanh nghiệp trong nước chưa chú trọng nhiều vào việc đầu tư dây chuyền sản xuất, trong khi đó các doanh nghiệp ngoài nước ngày càng vươn lên đi đầu trong việc sử dụng và lắp đặt các loại máy móc tiên tiến hiện đại. Nhiều doanh nghiệp chưa dám đầu tư mạnh, ước tính có đến tới 70% thiết bị là máy cũ nhập khẩu từ Trung Quốc. Chúng ta vẫn đang cạnh tranh ở phân khúc thấp, rào cản lớn nhất vẫn là rào cản về kỹ thuật. Năng lực sản xuất, công nghệ, máy móc lạc hậu làm chất lượng sản phẩm không cao, khả năng cạnh tranh kém.
Hơn nữa, trong sản xuất từ khâu nguyên liệu đến thành phẩm, không có sự chuyên biệt hóa do vậy chất lượng sản phẩm không được ổn định, giá trị gia tăng thấp. Vì vậy, khi các hiệp định thương mại quốc tế có hiệu lực, rào cản thuế quan được gỡ bỏ thì áp lực cạnh tranh sẽ cao hơn rất nhiều.
Hầu hết nguyên liệu sản xuất tại Việt Nam phải nhập khẩu lên đến 80%. Nếu doanh nghiệp không chủ động được nguồn nguyên liệu, đây sẽ là trở ngại lớn do chi phí nhập liệu đắt dẫn đến giá thành sản phẩm tăng cao, gây trở ngại cho việc cạnh tranh với các nước khác trên thị trường.
Mẫu mã bao bì kém bắt mắt
Mẫu mã sản phẩm không đủ hấp dẫn cũng là một yếu tố khiến các doanh nghiệp bao bì Việt Nam yếu thế hơn so với nước ngoài. Những mẫu thiết kế bao bì đang bị tụt lại quá xa và dần để doanh nghiệp nước ngoài chiếm lĩnh thị trường với những thiết kế bao bì bắt mắt, sáng tạo trên kệ hàng. Theo đánh giá của người tiêu dùng, nhiều mặt hàng sản xuất trong nước nhất là các sản phẩm của các đơn vị bán lẻ có mẫu mã tương đối không đẹp mắt. Rất nhiều sản phẩm Việt Nam bị đánh giá không tinh tế trong bao bì. Trong đó nhiều mẫu mã in hình không liên quan đến sản phẩm, quá đơn điệu hoặc quá lòe loẹt gây mất thiện cảm với người dùng.
Hiện nay, thói quen mua quà biếu tặng đã trở nên phổ biến, nhu cầu tăng cao nên ngoài những sản phẩm sử dụng cho bản thân thì sản phẩm biếu tặng lại cần chú trọng hình thức. Từ đó mà các mặt hàng đồng chất lượng nhưng đóng gói bao bì mẫu mã đẹp chắc chắn sẽ có được giá thành cao hơn và được lòng nhiều người dùng hơn. Đó không chỉ là bao bì đóng gói mà nó còn thể hiện bộ mặt của người đi biếu phần quà. Thiết kế bao bì thể hiện sự lịch sự, sự sang trọng, kín đáo và các dịp quan trọng như Tết, sinh nhật,… thể hiện tấm lòng của người mua giành cho người nhận. Sản phẩm có bao bì đẹp ngoài sử dụng được sản phẩm bên trong thì phần hộp có thể trang trí hoặc tận dụng lại được. Đây cũng là ưu điểm mà nhiều nhà sản xuất chú trọng tìm nguyên liệu đóng gói tốt, bền, đẹp.
Vậy để khắc phục được những thách thức này doanh nghiệp Việt Nam cần
Để đạt được thành công trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều biến động như hiện nay, mỗi doanh nghiệp cần có tư duy đổi mới kết hợp với lựa chọn chiến lược đúng đắn. Sự tiếp cận chủ động sẽ giúp doanh nghiệp đi đầu trong các diễn biến của thị trường, đồng thời tạo cơ hội trở thành đối tác của nhiều thương hiệu.
Các công ty bao bì tại Việt Nam phải tăng cường đầu tư về công nghệ, nếu muốn duy trì những khách hàng lớn, ổn định. Nền tảng này nằm ở việc tập trung đầu tư thiết bị theo chuẩn công nghệ mới để tạo ra những sản phẩm độc đáo, chất lượng hướng đến giảm giá thành sản phẩm.
Bên cạnh việc luôn đảm bảo chất lượng sản phẩm, công ty cần phải đầu tư xây dựng các hệ thống quản lý chất lượng, môi trường đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, để có thể cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài. Vì vậy, việc xây dựng hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9001:2015, Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 và Hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp ISO 45001… đang là xu hướng để các công ty triển khai và áp dụng.
Không chỉ đầu từ về công nghệ, tìm kiếm nguồn nguyên liệu cũng khiến các công ty đau đầu. Để ngành bao bì sớm chủ động được nguồn nguyên liệu, chính phủ cần có chính sách cụ thể, rõ ràng, đủ sức hấp dẫn huy động hết nguồn lực trong và ngoài nước. Tập trung đầu tư các dự án sản xuất nguyên liệu, hóa chất, phụ gia… cho ngành nhựa và bao bì trong nước. Ngoài ra, phát triển lĩnh vực tái sử dụng phế liệu vừa là hướng đi góp phần giải quyết nguyên liệu đầu vào với giá rẻ, vừa góp phần bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, trong quy hoạch rác thải từ trước đến nay đã có định hướng này, nhưng vẫn chưa thực hiện được.
Nếu Chính phủ có các chính sách khuyến khích mang tính lâu dài, nhiều doanh nghiệp sẽ chủ động bỏ vốn đầu tư công nghệ hiện đại ưu tiên tái sử dụng phế liệu trong nước trước, sau đó mới nhập khẩu.
Những giải pháp quan trọng mà chính phủ có thể hỗ trợ cho các doanh nghiệp bao gồm:
- Hoàn thiện hệ thống pháp lý, minh bạch hóa thông tin, tạo môi trường cạnh tranh công bằng giữa các doanh nghiệp.
- Giảm thuế nhập khẩu về nguyên liệu sản xuất.
- Xây dựng quy chuẩn, tiêu chuẩn đối với các sản phẩm trong ngành, đặc biệt là về thu gom và tái tạo ngành bao bì.
Số lượng các doanh nghiệp mới gia nhập ngày càng nhiều, tuy nhiên sự khác biệt về sản phẩm không lớn vòng đời sản phẩm ngắn. Vậy nên, chính phủ cần có các biện pháp can thiệp để tạo môi trường cạnh tranh công bằng, tránh làm tăng thêm mâu thuẫn giữa các doanh nghiệp.
Công ty sản xuất bao bì hàng đầu tại Việt Nam
Đã từ lâu BMP Group nhận ra được những rủi ro và thách thức của công ty trong ngành bao bì tại Việt Nam, từ đó chúng tôi đã có sự chuẩn bị sớm trong việc nghiên cứu và thực hiện các phương án cung cấp bao bì đạt chuẩn quốc tế. Hiện nay đã trở thành công ty sản xuất bao bì hàng đầu tại Việt Nam.
Nhận biết được tầm quan trọng của máy móc trong quy trình sản xuất, BMP Group là số ít các công ty bao bì đầu tư mạnh để cải tiến chất lượng máy móc sản xuất. Điển hình như chúng tôi nhập khẩu 100% trang thiết bị sản xuất hiện đại nhất từ nước ngoài.
Ngoài thiết bị máy móc thì nguyên vật liệu cũng được BMP Group chọn lọc kỹ lưỡng từ khâu đầu vào, nhập khẩu từ các nước uy tín như Mỹ, Nga,… Mục đích mang tới khách hàng những sản phẩm có chất lượng tốt nhất, chuyên nghiệp, đẹp mắt.
Với sự nỗ lực không ngừng nghỉ, cùng với phương châm mang đến quý khách hàng những sản phẩm chất lượng cao nhất, BMP Group thật sự may mắn luôn nhận được sự tin yêu của đông đảo khách hàng và là bến đỗ của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước. Và dưới đây là những thành tựu mà BMP Group đã đạt được, điều này càng khẳng định được chất lượng dịch vụ của chúng tôi:
- Năm 2011: Nhận chứng nhận ISO 9001 – 2008
- Năm 2014: Nhận chứng nhận HACCP và GMP chứng nhận an toàn thực phẩm
- Năm 2017: Nhận chứng nhận ISO 9001 – 2015
- Năm 2020: Nhận chứng nhận BRC issue 6
- Năm 2021: Đạt chứng chỉ ISO 15378
Khi chọn in bao bì tại BMP Group, khách hàng sẽ nhận được những ưu đãi và giá cả hấp dẫn. Hãy liên hệ ngay BMP Group để được hỗ trợ tư vấn thiết kế sản xuất bao bì đạt chuẩn quốc tế, chuyên nghiệp, giá cả cạnh tranh.
- Địa chỉ email: cdd.bmp@bmppack.com
- Hotline: (028)66.756.588
